Phân biệt tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim

Tai biến mạch máu não

Nhồi máu cơ tim

Mô tả

Tai biến mạch máu não còn gọi là đột quỵ. Bệnh xảy ra khi dòng máu trong não bị giảm hoặc gián đoạn do một mạch máu trong não bị vỡ. Khi đó, hàm lượng dinh dưỡng và lượng oxy dưỡng nhu mô não bị giảm đáng kể. Nếu tình trạng này kéo dài, sau vài phút, các tế bào não bắt đầu chết dần.

Nhồi máu cơ tim hay còn được biết đến với tên gọi cơn đau tim cấp. Đây là một bệnh lý tim mạch, xảy ra khi lượng máu nuôi tim bị cắt đứt đột ngột. Nguyên nhân có thể do một hoặc nhiều nhánh mạch vành bị tắc nghẽn bởi các cục máu đông. Nếu không được cấp cứu kịp thời, các tế bào cơ tim bắt đầu chết khiến chức năng bơm máu của tim không toàn vẹn như trước dẫn đến sốc tim, suy tim, đột tử do tim…

Triệu chứng

Nhận biết sớm tai biến mạch máu não với quy tắc F.A.S.T:

Face (Khuôn mặt): Gương mặt có dấu hiệu mất cân đối khi cười, nhe răng, nói chuyện. Nếp mũi và một bên mặt bị lệch, méo xệ xuống.

Arm (Tay): Tay yếu, tê hoặc có dấu hiệu bị liệt, không thể điều chỉnh hoặc giơ đều hai tay hay một bên tay không thể giơ lên được. 

Speech (Lời nói): Nói lắp, nói không rõ lời, không nói được.

Time (Thời gian): Nếu xuất hiện 3 dấu hiệu trên, bệnh nhân có nguy cơ mắc tai biến mạch máu não cao, cần đưa đến cơ sở y tế ngay lập tức. 

Đau ngực.

Khó thở.

Chóng mặt, lo lắng.

Tim đập nhanh.

Đau hàm, đau lưng.

Buồn nôn và nôn ói.

*Lưu ý: Trên thực tế không phải ai cũng có dấu hiệu nhồi máu cơ tim giống nhau. Nhiều bệnh nhân có cơn đau thắt ngực nhẹ, nên dễ nhầm lẫn với nhiều bệnh lý khác. 

Hậu quả khôn lường của bệnh

Tai biến thường gây hậu quả ảnh hưởng ở não, gây tê liệt toàn bộ hoặc một phần cơ thể. Một số biến chứng nguy hiểm của đột quỵ như:

- Phù nề não.

- Động kinh.

- Suy giảm nhận thức.

- Mất chức năng ngôn ngữ.

- Tay chân bị co cứng, khó vận động.

- Chứng nghẽn mạch máu (DVT).

Nhồi máu cơ tim ảnh hưởng đến dòng máu đi nuôi cơ thể, có thể gây tử vong cao. Các biến chứng của bệnh bao gồm:

- Rối loạn nhịp tim.

- Các biến chứng suy bơm.

- Vỡ thành tự do tâm thất, phình thành thất, thủng vách liên thất, hở van hai lá.

Các bloc nhĩ thất.

- Suy tim. 

Sơ cứu

Bệnh nhân cần được cấp cứu tại các cơ sở y tế ngay lập tức, tránh bỏ lỡ thời gian vàng trong cấp cứu khiến chết não hoặc não bị ảnh hưởng nặng nề bởi các tổn thương đó. Não tổn thương nặng, hiệu quả can thiệp kém dẫn đến tai biến sau can thiệp cao.

*Lưu ý:

Không để người bệnh té.

Không tự ý bấm huyệt, đánh gió, châm cứu tại nhà.

Không cho bệnh nhân ăn uống bất cứ thứ gì vì có thể gây tắc đường thở.

Không tự ý dùng bất kỳ loại thuốc uống, nhỏ hoặc thuốc tiêm nào cho bệnh nhân. 

Gọi cấp cứu ngay lập tức ngay khi phát hiện các triệu chứng và biểu hiện của bệnh nhân. Trong trường hợp bệnh nhân đã được chẩn đoán mắc các bệnh tim mạch, hoặc tiền sử mắc bệnh cần cần dùng thuốc được bác sĩ chỉ định.

Người nhà không nên tự ý sơ cứu nến chưa được đào tạo trong thời gian chờ xe cấp cứu đến, vì có thể khiến tình trạng bệnh nghiêm trọng hơn.

Điều trị 

Hồi sức cấp cứu.

Chống phù não tích cực.

Điều trị đặc hiệu theo thể.

Điều trị triệu chứng.

Điều trị chỉnh nước – điện giải cũng như thăng bằng kiềm – toan.

Điều trị phẫu thuật, điều trị phục hồi nhu mô não bằng tế bào gốc.

Điều trị dự phòng tái phát. 

Kiểm soát các yếu tố nguy cơ.

Uống thuốc phòng ngừa biến cố.

Đặt stent mạch vành PCI.

Mổ bắc cầu CABG.